[Ilustracja: Julian Tuwim na ławeczce w Łodzi. / Photo by Taylor Walling on Unsplash ]

W poprzednim wpisie przedstawialiśmy przepisy dotyczące zatrudnienie uchodźcy na podstawie oświadczenia o wykonywaniu pracy. Regulację tę zastąpiły przepisy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (specustawa).

Wykonywanie pracy

Zgodnie z art. 22. Specustawy obywatel Ukrainy jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie pobytu zgodnego z obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy:

• jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1, lub
• jest obywatelem Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

– jeżeli podmiot powierzający wykonywanie pracy powiadomi w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi.

W konsekwencji wszyscy obywatele Ukrainy, którzy przebywają legalnie w Polsce mogą podjąć pracę bez zezwolenia czy oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, pod warunkiem powiadomienia przez pracodawcę urzędu pracy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w terminie 14 dni od jej podjęcia. Potwierdzeniem legalności pobytu jest pieczątka w paszporcie osoby zatrudnianej o przekroczeniu granicy ukraińsko polskiej po 24 lutego 2022 r.

Prawo pobytu i numer PESEL

Specustawa przyznaje obywatelom Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Polski prawo pobytu do 24 sierpnia 2023 r. Potwierdzeniem legalnego pobytu koniecznym do uzyskania świadczeń jest numer PESEL. Wniosek o nadanie numeru PESEL należy złożyć w terminie 60 dni od daty przekroczenia granicy, w dowolnym urzędzie gminy.

Obywatele Ukrainy zatrudnieni w Polsce przed 24 lutego

Zgodnie z art. 42.1. Specustawy jeżeli ostatni dzień okresu pobytu obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., okres pobytu na podstawie tej wizy oraz okres ważności tej wizy ulegają przedłużeniu z mocy prawa do dnia 31 grudnia 2022 r. Zgodnie z ust.9 powołanego przepisu, jeżeli ostatni dzień dopuszczalnego okresu pobytu obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

• na podstawie wizy Schengen wydanej przez organ polski,
• na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
• na podstawie dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającego jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich, wydanego przez właściwy organ innego państwa obszaru Schengen, albo innego dokumentu pobytowego wydanego przez organ tego państwa, uprawniającego do podróży po terytorium innych państw tego obszaru,
• w ramach ruchu bezwizowego

– przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., a pobyt ten rozpoczął się przed tym dniem, jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny przez okres 18 miesięcy.

Zatrudnienie naukowców

Specustawa wprowadza możliwość zatrudnienia bez konkursu:

• nauczyciela akademickiego (art. 46),
• w jednostkach naukowych oraz innych jednostkach PAN (art. 47),
• w instytucie badawczym (art. 48), a także
• w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz (art. 49).

Czynności związane z zatrudnieniem obywatela Ukrainy należy realizować w formie usług elektronicznych Urzędów Pracy na stronie: https://www.praca.gov.pl/eurzad/index.eup#/panelOgolny

Oficjalny serwis dla obywateli Ukrainy w języku ukraińskim znajdą Państwo na stronie: https://www.gov.pl/web/ua