Wakacje sprzyjają robieniu zdjęć odwiedzanych miejsc. Niekiedy udostępniamy zdjęcia dalej, a niektórzy sprzedają je na użytek komercyjny. Jeśli to zdjęcia znanych obiektów zrobione zagranicą możemy w ten sposób naruszać prawo miejscowe. Tak jest w szeregu miejsc, gdzie chroni się wizerunki architektury prawem autorskim. Wyjątek w prawie autorskim stanowi wówczas kategoria dozwolonego użytku. W opisywanych przypadkach jest to prawo (lub wolność) panoramy.
Wolność panoramy jest to forma dozwolonego użytku, zezwalająca na wykorzystanie obrazów obiektów umieszczonych w przestrzeni publicznej bez konieczności uzyskania zgody ich twórców lub właścicieli (licencja). Na gruncie prawa polskiego kwestię tę reguluje art. 33 pkt. 1 prawa autorskiego, który stanowi, że „Wolno rozpowszechniać (…) utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku.” Wyłączenie mówiące o tym, że nie można rozpowszechniać takich utworów do tego samego użytku oznacza tyle, że nie można np. wybudować dane obiektu (np. domu) wedle tego samego projektu, ale można opublikować jego fotografię, jeśli sam obiekt jest ogólnodostępny.
Na gruncie prawa UE, wolność panoramy jest ujęta w dyrektywie Infosoc (dyrektywa w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym). Niestety jak dotąd kraje członkowskie UE nie wprowadziły jednolitych uregulowań na jej podstawie. Niemcy, Hiszpania, Czechy i Holandia regulują tę kwestię podobnie jak Polska i wolność panoramy ma zastosowanie także w odniesieniu do wykorzystania komercyjnego (proszę się więc nie martwić o zdjęcia Bramy Brandenburskiej w Berlinie czy Mostu Karola w Pradze). Gdzie indziej jak np. w Belgii czy we Włoszech wolność panoramy nie obowiązuje w ogóle, a na rozpowszechnianie fotografii słynnych budowli czy dzieł sztuki wymagana jest zgoda uprawnionego. W krajach bałtyckich, Litwie, Łotwie i Estonii na wolność panoramy można powołać się tylko w przypadku niekomercyjnego form rozpowszechniania zdjęć. Jeszcze inaczej jest Norwegii, gdzie prawo zezwala jedynie na rozpowszechnianie wizerunków budowli. Podobnie zresztą w Rosji, choć ten kierunek obecnie odradzamy, bo robienie zdjęć przez cudzoziemców może się tam źle skończyć.
Jeśli zastanawiają się Państwo nad wykorzystaniem zdjęć z zagranicy do użytku komercyjnego, nasza kancelaria służy pomocą w ocenie prawnej.
